2010: SARONG TAON NIN PAGBABAGO

Saro sa pinakamagayon na pangyayari sa lambang taon na minalipas iyo an bagong taon na awtomatikong minasangli. Haros gabos na mga tawo sa bilog na kinaban nagseselebrar kan pasko asin grabeng gayo an handa na napaparong mo sa lambang harong.

An mga ake maogmahon na maray nin huli ta si pangiturugan niyang kawatan seguradong maitatao kan saiyang ninong o ninang. Makuliton sindang nagkakarawat asin saimong mahihiling sa lambang mga mata ninda an dakulang kaogmahan. Pero dae man giraray nawawara an kamondoan sa ibang tawo, siring baga sa mga pangyayari na nangyari sa probinsiya nin Albay na kun saen an Bulkan Mayon, sabi kan mga eksperto, puwedeng magputok nin makusog na puwedeng magdanyar nin dakulang katiosan kan mga namamanwaan sa palibot kaini. Mala ngani, igwa nang 50,000 na tawo an sa ngonyan yaon naka-estar sa mga sentro nin ebakwasyon asin pirit sindang pinagpaharale sa saindang mga estaran sa takot kan gobyerno na sinda mapahamak.

Magayon an ipinahiling na gibo kan mga opisyales kan probinsiya nin Albay sa pamamayo ni Gobernador Salceda. Alagad, maski na ngani kaining mahigpiton na pagbabantay kan mga awtoridad na tanganing mairayo sa kapahamakan an kadaklan, kadakol pa man giraray sa mga kababayan niyato na naghahanap-buhay sa paagi kan pagigin giya kan mga turista harani sa nagtutugang bulkan. Laen pa kaiyan, an kadaklan na mga sentro nin ebakwasyon namamarong asin nagkukulang nin sanitaryo na tanganing ini nakapagdara nin kahelangan sa mga maluluyang mga ake asin mga gurang. Pursigido man an mga ahensiya nin gobyerno sa pagtao nin mga pagkakan para sa mga ebakwador, pero nagkakadiperensiya sana sa pamamahala kan mga nagkapirang empleyado nin gobyerno.

Sa iba man na parte nin kabikolan, matuninong na pinagselebrar kan mga Bikolano an bagong taon. Trangkilo an isip asin pagturog, pero grabeng gayo an paghuhugop-hugop kan mga nagkapira nin huli ta medyo alanganin sinda lalo na si mga interesado na magpasiring sa Albay para mahiling an alburuto kan Bulkan Mayon.

Kadakol pa man na mga sitwasyon an nangyari kan nakaaging banggi. Igwang nag-iiriwal na magpadi, diskusyon kan mga amigo, bururatan sa kalye, surubahan nin paputok, turuklingan nin kabasolan, kurudutan asin tiriwian patalikod, baradilan sa may bukid, harabonan sa kataid, asin kadakol pang iba. Sabi ngani kaiyan, lipas na an krismas, kaya, balik na man sa dati. An kaiwal kaidto, kaiwal man giraray.

An espiritu nin krismas minalipas man sana, alagad an katalingkasan nin bagong taon minadanay nin haloy-haloy.

Ano daw an mga pagbabago na puwedeng mangyayari sa taon 2010 lalo na sa pag-uugali kan lambang saro. Kadakulon na akong nahiling na mga tawo na igwa nang handa na mga resolusyon kan saindang buhay, arog baga sa promisa na: dae na mainom asin magsigarilyo, dae na mambabae o magsugal, magtitipon nin kuwarta para sa maabot na man na kapistahan nin baryo, asin dakol pa.

Pero, an masasabi ko sana. Maski na gurano kadakol an mga resolusyon na saimong pinagsurat sa sarong papel, mayo man giraray ini nin kamogtakan kun sa sadire mo mas pinapaorog an kurahaw nin laman; asin may pinag-iingatan mo an kapaabaw-abawan mo sa sadire at makalingaw ka nang mag-arang sa Diyos. Maski gurano kadakol o kadakula an saimong kinikita hale sa pagtatrabaho asin paghingoha kun dae mo baguhon an pananaw mo sa buhay, gabos na resulta kan pagpagal, dae man sanang kamanungdanan.

Ano an taon na 2010? Buweno, amigo, tuguti baya akong makapaghiras nin bagay na puwede mong paghohorop-horopan.

An 2010 iyo an panahon nin pagbabago para maaaraman mo sa sadire mo na bako ka sana nagsosolo sa mga problema na saimong pinag-aatubang. Iyo, dae ka nagsosolo sa pag-atubang kan mga obligasyon mo sa laog asin luwas kan saimong pamilya, sa komunidad, nasyon, asin kapwa-tawo mo. Kaipuhan ta an pagbabago na tangani na mataw-anan ta man an satuyang sadire nin pagkakataon asin oportunidad na, maski paano, nakakamit kita nin kaginhawaan sa buhay.

An 2010 iyo an panahon para sa satuyang sadire asin pamilya; na an lambang paghihingoha ta asin kapagalan ipagdudulot ta para sa karahayan kan pamilya, asin siyempre, an kapagalan dapat tang idulot sa Diyos na Makakamhan para malinga kita kan saiyang dakulang pagkamoot.

Amigo, dae pa huri ang gabos. An saimong pagbabago mapoon pa sana, alagad an panahon dae na maibalik kun hugakon ka asin daeng pakiaram sa kapwa. An panahon ngonyan, panahon kan pagbabago kan gabos para sa katalingkasan, katuninongan asin pagkamoot sa bilog na kinaban.

Maghorop-horop ka tabi, amigo.

PAGKAMARTIR NI JOSE P. RIZAL SA PLAZA RIZAL NIN NAGA CITY MAPUNG-AWON AN SELEBRASYON

An Disyembre 30 kan lambang taon iyo an ka-aldawan na kung saen an mga Knights of Rizal sa laog nin Naga City naghihirilingan asin pinagseselebrar an pagkamartir ni Rizal para sa katalingkasan nin mga Filipino.

Kun saindong obserbaran, an mga miyembro kaini haros gurang na asin mayo kang mahiling na hoben. An sabi ni Rizal, “An hobenes iyo an pag-laom nin Nasyon.” Alagad sa grupong ini, mayo kang nahihiling na mga hoben na miyembro.

An makahad-it ta, dikiton na sana an nag-aatendir sa selebrasyon na ini. Kadakol man kutang tawo sa palibot kan Plaza Rizal nin huli sa kadakol na mga paninda sa palibot kaini, alagad, an reaksyon kan mga tawo mayo sa selebrasyon kundi sa mga barakalon. Kun minsan mahihiling mo na nagngingirisi pa an mga miron, o kaya makadangog ka pa na may nagsasabi na “karibongan” daa an selebrasyon na ini.

Kun sana makakakurahaw lang an rebulto ni Jose Rizal na nakatindog tanganing aranggutan ining mga tawo daeng pakiaram sa historiya kan satuyang nasyon, baka magkakirilhagan o kaya maka-realisar man gayod an mga “ribong” man na ini. Dae ninda aram an historiya ni Dr. Jose P. Rizal, o kun nag-adal man siya kaidto, absent siya kan itukdo ini.

Pagpasensiyahan na nindo an tataramon kong “ribong” ta kun kamo an yaon sa aldaw na idto, maputok man gayod an puso nindo sa pagkaherak sa mga tawong nagmamakulog ki Jose Rizal bilang bayani kan nasyon niyato.

Para sakuya, an mga “gurang” na ini iyo an dapat niyatong pasalamatan nin huli ta sinda an nagin parte kan historiya asin nagpapaorog kaini. An ibang mga tawo kaya ngunyan, mayo nang pakiaram sa historiya niyato nin huli ta nakakaboring kaya kun ini pinagtutukdo sa eskuwealahan. Sa isip ninda, tadaw pa man ta pag-aaradalan an mga bagay na nakaagi na. Kaipuhan daa ngunyan magin praktikal ka sa buhay ta iyo na ini kadalaganan nin mga tawo.

Kun sabagay, totoo an pinagsasabi kan ibang mga tawong ini na mayong pakiaram sa historiya nin huli ta, kun satuyang aradalan an historiya, kadakulon kitang makukuang estorya na raot sa paghuna ta. Pero, kun isipon, an historiya iyo ang nakakapagtao satuya nin basehan lalo na sa pagdedesisyon.

Ipamugtak tang maribong ang historiya, pero sa bandang huri kan saimong buhay, babalikan mo an mga nakaagi mo, bako daw na historiya man giraray idto na puwede mong ipamana sa mga kaarakian mo?

Ipamugtak tang karibongan an pagselebrar kan pagkamartir ni Jose Rizal, pero bako daw na nakikinabang ka ngunyan? Siisay ngunyan an ribong?

Sa mga tawong nagsasabi na karibongan an pagselebrar kan pagkamartir ni Rizal, hilinga tabi an yaon sa palibot mo; bako daw na saro kan na mga ignorante sa historiya?

Seguro, mas marahay pa na haleon na lugod kan gobyerno an mga holiday sa kalendaryo ta. Ta kun saimong ma-obserbaran, mayo man ining kamugtakan kundi kahugakan na baga lugod an dara kaini. Maski ngani mayong holiday, mina-absent na an mga empleyado ta mas masiramon baga an bakasyon.

Kaya seguro, dae nag-aasenso an nasyon ta kadakol bakasyon. Maski ngani sa eskuwelahan, an mga titser niyatong iba, nahuhugakan na man. Kun arog kaini ang sistema sa gabos na sektor kan satuyang sosyedad, dae na tabi kita magngalas kun kadakol kitang mga kaarakian na sutil asin daeng pagpahalaga o respeto sa magurang nin huli ta, kita ngani sa sadire ta ribong sa historiya kan buhay ta. Kun arog kaini, iyo man kita sa kabilogan kan historiya nin satuyang nasyon.

Pero, bako pang huri an gabos. An Disyembre 30 kun magkaigwa man kita nin ley na dapat selebraron ini sa laog asin luwas nin satuyang pamilya, mas maogmahon gayod. Sa oras kan reunion, an historiya ni Rizal an puwede na magin topiko na tanganing maibarewas an karahayan nin boot ni Rizal sa satuyang kaarakian, mas magayunon gayod. Ano daw?

Sa ngonyan, kaipuhan gayod na bukasan kan grupo, Knights of Rizal, an sarong pagbabag-o sa laog kan organisasyon. Dapat na mab-imbitar sinda nin mga hoben na mga miyembro, asin an satuyang mga lokal na gobyerno dapat magkaigwa nin panahon tanganing makiaram sa bagay na ini, para sa sunod na taon, magin maogma an selebrasyon sa pagkamartir ni Rizal.

Ipagpangadye ta an bagay na ini nin huli ta parte ini sa katalingkasan na igwa kita ngunyan.

HAPPY NEW YEAR NA LANG SA GABOS!

Mga Klase nin Pagkamoot

Aba anang hangot kan pusong namomoot,
Aldaw banggi isip naghuhuyon-huyon,
Mata nakaputitok sa paros, mate mahutohot.
Uya baya…
Hilngon ta daw an manlaen-laen na porma
Kan tawong namomoot, labi-labi baga,
Kaipuhan intindihon asin pagpapasensiya:

An enot na pagkamoot garo pinahilomlom na sugok:
Saray sa daghan, manipis, kristal an huyom,
Na siring sa tubig, grabe an bulos, masagok!
Sa paghigda, kapot an litrato, hinahadukan;
Agawa baya, itago, harangkason gabos
Na lugar na hinuklitan o kaya nakaluwagan,
Ta dae kaya sa boot, moot na nagririmpos!
Lingaw sa pagkakan, mas mahamison,
Ta an enot na hadok, minasagom, minakotikot.

Uya man baya, sarong klase nin pagkamoot,
Sa hiling sana, naisasabi na an mate,
Alagad nadadaog nin takot.

Sa tagong paagi, minasir-ip, minabaluktot,
Sa daghan an mate minabughawas, minabalintok;
Kapot an ulnan, minapaitaas, minatagilid,
Hiling sa kapot iyo na an lalawgon ni lab niya
Tigngingisihan, kinukudot, kinakaolay
Na gare baga tawong tunay,
Klase nin pagkamoot, harani sa kalot!

Uya pa baya, sarong klase nin pagkamoot,
Sakripisyong tulay nin duwa,
Nagpapagamit, surugoon baga.

Sa tagong pagkamoot, tama nang kaiba-iba,
Maski makulog sa daghan, hiyom sana,
Aram niyang binobola si lab niya, sige sana
Ta paglaom niya sa bandang huri
Mapasaiya man sana.
Tama na saiya an tada, basta harani siya,
Tunay nanggad pagkamoot, husto sana!

Dakol pang iba an klase nin pagkamoot
Pero bako ini sako, bako man saimo,
Hala ka! Dae ka matakot.
Ta an historiya nin pagkamoot, danay,
Mayong katapusan, mayong sagkod.


Mababasa man ini sa Bangraw nin Bikol

ANO AN "TIGSIK"?

Sa paka-intende ko sa "tigsik" base sa sakuyang pag-obserba asin pag-aadal kaini, an TIGSIK (SATIRICAL POETRY) sarong literaryong paagi nin pagtuyaw sa kakulangan, kakundian, o raot kan iba sa pananaw kan paratigsik (paratuyaw) na may katuyuhang magpaogma, mapukaw nin turog na isip, magpakulog nin boot, magsuba (joke), o simpleng patama sa boot kun ang paratigsik may rirong na kaanggutan o hinanakit sa tawong pinapatamaan kaini.

Dakulaon na gayo an sakop na literaryong istilo na siring sa sarong rawit-dawit (poetry) o sabi-sabi base sa pagka-obserba o eksperiyensiya nin paratigsik.

Iyo ini an pambihirang literaryong istilo na may sinubliang paagi na siring sa BALAGTASAN o sa pan-entabladong presentasyon, naaarog man ini sa MORO-MORO na ang mga karakter hango sa lumang tradisyon nin postura asin bado.

Simplihon sana ang TIGSIK na kaarog kan HAIKU. May metro man ini pero kun minsan yano (straight forward) ang tanog kan pantapos na linya nin tataramon pero yaon digde an supas kan laman nin tinigsik.

AMBON

Kadakul na estorya kitang nadadangog
Manunungod sa ambon nin panahon
Sa luwas man o sa may laog;
Pirit ta minsan pinagmamansayan
Mga pinong tubig pagtiripon baga uran.

May ibang kahulugan man an ambon:
Sa kurakot ang isip, kuwartang hinabon;
Sa botanteng tios, perak kan nasyon;
Sa biyaherong kapos, samaltak na pabalon.

Pero sa mga artistikong parasurat
Madahom kun ambon paghorop-horopon;
Ta para sainda ini sarong langitnong grasya,
Bendisyon nin pagkamoot na ikinakaogma.

Mansayon mo daw an sadit kaining imno
Baga dagom o pinong alpog baya ang hitsura;
Kristal na tubig, maaliwalas, malamyangon,
Siring sa pagkamoot nin banggi sa kaomagahon.

Pinong rakdag siring kan urang malumanay
Minabasa kan buhok o angog sa hinay-hinay,
Minatabon sa mata, diklom nin kaomagahon
May darang ranga sa buhay na magayonon.

Daeng siring baya ang gayon nin ambon
Kun mainit, natuturog sa bukid maghapon;
Uya baya an banggi, malipot, mauranon
Sa pagkaaga minahamros, malambingon.

Siring baga sa daraga an lahid kan ambon
Minasaromsom an lipot, sugid an estasyon
Kun yaon ka baya sa diklom o kaalipungawan
Magtangad ka sana sa langit, maghagad bendisyon.

KRISMAS ASIN BAG-ONG TAON PANO NIN PAGLAOM SA POBRE PERO PANO NIN KAHANDALAN SA MAYAYAMAN

Maogmahon paghorop-horopon an mga pangyayari sa 2008 nin huli ta sa bilog na taon, an Bicolandia dae nagsapo nin magabaton na epekto nin kalamidad siring baga kan bagyo, baha o epekto kan pagputok kan bulkan apwera lang sa Mayon asin Bulusan na may negatibong epekto sa mga kahimanwa nyatong yaraon duman naka-estar na harani sa mga ini.

Laen pa dyan, maogmahon ta nagbaraba an presyo nin gasolina sa lokal na merkado asin an pamasahe sa mga lunadan nagbaraba man. Pero an mga presyo kan mga gulayon, karne, bagas, asin iba pang pan-aro-aldaw na barakalon, haros kadikit sana an pinagbawas sa presyo. Mas pina-orog pa man giraray kan mga negosyanteng ipermanente sana an presyo ninda sa pag-antisipar kan paglangkaw kan presyo nin gasoline na paabuton na bag-ong semana kan 2009.

Maogmahon nin huli ta maski ngani kulang-kulang an nakobra na mga regalong kuwarta (cash gifts) o ika-treseng bulan na suweldo (13th Month Pay) asin bonus gikan sa mga pinagtrabahoan na kumpanya o opisina kan gobyerno, an satuyang mga kahimanwa pina-igo-igo na sana kun ano baga an mabakal kan dikit na kuwartang igwa sinda. Maski puropaano, igwa sindang pagkasararoang pagkakan sa krismas o bag-ong taon.

Arog kaini an sitwasyon para sa mga kapobrehan o may suweldong mga empleyado. Nin huli baga ta krisis, makuntento na sana kun ano an makakayang mabakal kan kuwarta. An iba ngani, nag-uso man sa resiklong mga bagay para sa paghimo nin krismas tri asin an mga regalo pinagguno na sana gikan sa mga luma asin iyo na sana an pinagtatao sa mga pamangkin, inaanak, agom, ake, lolo asin lola, uncle o auntie. Tipid nguna, sabi pa.

Maski ngani an mga mayayaman, arog man kaini an mga tiknik para dae gayo maapektaran an badyet ninda para sa masunod na taon. Dapat ngonyan, isip ninda, bakong gayo mahambog, pirmeng likay sa mga barkadang magastos, kun dae makalikay, magsagin-sagin sanang may makulog sa hawak para dae maka-inom o ma-imbitaran sa mga okasyon na kinakaipong gumastos nin dakula. Sabi ngani kaiyan, tago nguna sa mga nagpapaninong o nagpapaninang ta tios an panahon ngonyan. An mga pulitiko, mas lalo na man. Sagin man na maduman sa Manila o may dinumanan, ta naglilikay man sa mga makuliton nindang mga suportadores, na haros ginigibo na bagang gatasan sinda kan mga pangangaipong personal.

Kan oras nin bag-ong taon, kadakul baga an nag-arantabay kan countdown. Asin habang naghahalat sinda kan pag-abot kan alas dose nin banggi, an mga tawo siribot man sa pag-andam kan saindang mga pagkakan. Kaogmahan man gayo kan mga tawong mayong-mayo ta pighahalat ninda an imbitasyon kan kataid nindang igwahon. Yaon sa isip ninda na an panahon na ini, seguradong bukas an pintuan kan harong nin saindang kataid para magtao nin pamasko o pagkakan. Iyo man nanggad, pagputok nin alas dose nin banggi, haros gabos na mga tawo nagrulukso sa kaogmahan asin sabay kurahaw na HAPPY NEW YEAR!
Iyo ini an sitwasyon na sakuyang pinag-iisip habang naghahalat man ako kan bag-ong taon. Pinaghahapot ko man an sadire ko kun man baya ang maiambag ko para sa oras na ini. Simple lang naman ang noche buena na pinaghanda kan pamilya ko, pero, uya kadakul na mga kaarakian an nag-arabot asin nagbati sakuya nin HAPPY NEW YEAR. An simbag ko man, hala, kakan na. Hehehehehe…. Sarabay na kita. Baka baya ako maubusan.

Para sa mga kapobrehan, ang pagtios sarong dakulaon na oportunidad tanganing maaaraman ninda kun siisay man nanggad an tunay na nakikidumamay sainda. Iyo man ini ang panahon na kun saen, mabibisto ninda kun siisay an totoong tawo asin kun siisay man baya ang mortugo.

Para sa mga mayayaman, grabeng gayo man an saindang kahandalan ta kadakul na tawo an nag-aasa sainda na makapagtao nin oportunidad tanganing mahinggianan man lamang ang katiosan na pinagsasapo nin kapobrehan. Pero tunay man nanggad na an panahon nin pasko sarong pagsubok sa tawo kun totoo siya sa paniniwala niya sa Diyos. Sa bagay na ini, haros gabos, magpobre man o mayaman, nagkakasararo para sa dakulaong selebrasyon nin kamundagan asin bag-ong taon, bilang sarong dakulaon na oportunidad na makapagserbisyo.

An importante, pilion ta sana an tama. MERI KRISMAS asin MAOGMANG BAG-ONG TAON SA GABOS!

Tigsik sa Buhok

Tigsik ko ang mga hoben
sa estilo nin buhok:
may patungkag na garong tunok
may pabungkag na manok-manok
may kalbo na sa saldang minaturuhok
may kurorikot-salapid sa may bumbunan
kun may paros daog an bagyong
kinaalimpungatan!

Tigsik ko man ang mga gurang
sa estilo nin pagbado:
may badong moda pa ni mahuma
may barong-peña na inaalamag na
may pantominang may gisi sa gayad
may mayong manggas sa moderno baga
kun pirmeng sul-uton saimong maparong
an alkampor na mahamuton!

Also published in Bangraw nin Bikol

Helmet...Anggot...Barkada

Tigsik

Tigsik ko an mga awtoridad
maray mandakop sa enot,
kun istriktohon an boss,
lalo kun bag-o sa puwesto,
haros gabos apektado:
pobre man o mayaman
dinadakop kun magmotor
na mayong helmet an payo.

Tigsik ko man an mga paramotor,
aram nang bawal na mayong helmet
sige pa man, na garo baga hade nin dalan;
tigngingisihan ang awtoridad
kun baga amigo o kalaban
daeng pakiaram.

Tigsik ko an mga para door-to-door
enot maogmahon na kaiba
pero kun sobra an boot mo
nag-aabuso, helmet mawawara
sa kinamumugtakan mo.

Tigsik ko man ang sadireng anggot ko
kun mapasala sa pagtaram,
mauyit kang gayo;
pero sa tunay na barkada,
lalo kung katabang-tabang
maski nawaraan, maogma ka.

Also published in Bangraw nin Bikol

Sutil-sutilon

Tigsik

Tigsik ko an daraga
kun siya namomoot na
dae napapamugtak sa harong
sa ilusyon pirme isip mansayon.

Tigsik ko man an magurang
na kulang an pasensiya asin tiwala;
kun mapaaram an akeng daraga
gulpi sanang rason, habo man sana.

Tigsik ko man ang soltero
kadakul sana man porma.
Sa enot grabeng hugop-hugop
sa bandang huri mayong nahahagop.

Tigsik ko man ang magka-ilusyon
pirmeng magkaibahan sagkod hapon
lingaw sa magurang asin obligasyon
habong masugo-sugo sa harong.

Tigsik ko an sutil na pagkamoot nin babae
apisar na habo na an ka-ilusyon na lalake
sige sanang pirit, maghapon nag-aagi-agi
mayo na sa isip, pangol na ang pagmati.

Aw aba anang buhay ini sa mundo
depisil maghanap nin agomon
kun makakua man, mas labaw an gastos
sa presyo kan sirang abobngon.

Also published in Bangraw nin Bikol

Panyong Sinublian

Gamit kong panyo inaalamag na
sa parong nin gan-ot, sip-on kaiba
suksok bunot sa hararom kong bulsa
aram ko an parong singit ko na baga.

May sarong daragang masubli kuta
ta naghihibi mayong panyong dara
sa supog ko, dae ko maipagtao
ta ang panyong dara sinublian ko.

Pinirit niyang sublion, kinua ko
sabay pindot sa dungo ko;
Pero si daraga aba anang gayon
pinahid si panyo sabay pahiyom.

Dae ko baya maaraman kun ano ang nangyari,
binalik sako ang panyo sabay hale
Kinua, inabot ko sa kamot niya
aw aba anang pangyari, nagin gamgam baga!

Also published in Bangraw nin Bikol

Anggot

Ano daw baya an anggot
ta sarong kulog-payong alipangot,
perwisyo sa buhay asin alimantak:
naghihitik-hitik, nangunguniot
mayong pugol ang raburab...
nanunurotot, nangungudot!

Ano daw baya an ganada sa anggot
para sa tawong pano ang isip
nin inggit, sutil asin pagka-ara;
Mas maray pa daw ang buta
mayong reklamong naglalakaw, naghihingoha
mayong ibang nahihiling, diklom sana!

Pasaen na daw ang dalagan kan kinaban
kung an mga tawong nagtitios, pano nin anggot.
Paanuhon pa daw ang pamumuhay
kun sa pag-uli haleng trabaho
bunganga ni misis garong badil rapido
Bako daw an dila matarumong hilo?

Hay, anggot nakakaraot ka nin diskarte
kung mapasalaan, ubos ang tipon maremate.
Disgrasya sa bulsa kun na-agrabiyo ka,
mayong direksiyon, daeng patada;
Basta may tago-tagong hilom sa daghan
Tandaan mo, kapahamakan an kamumugtakan!

Also published in Bangraw nin Bikol

Liputok na Pagkamoot

Pinaghahagad kong mahulog
ang bitoon sa langit
tanganing puruton ko, idulot
sa pamitisan nin daraga
na sakong pagkamoot.
Dae ko masungkit, maabot
ang distansiya milya-milya.

Ano daw baya ang boot mo
daraga na magayonong gayo;
habo kang sa harani ako
anggot ka man kun mayo ako;
takot ako na pagbasulon mo
alagad, tadaw baya ta dae ko
kayang abuton ang kinamugtakan mo.

Di bale na sana kung mawara ka,
tutal kadakul pang magayonong daraga;
Yan kaya ang isip ko sa harayo
takig, takot ang kunsuwelo
sa liputok na pagkamoot ko!

-Pedro Pendukot

Also published in Bangraw nin Bikol